[Disclaimer: Η παρακάτω κριτική γράφτηκε στα πλαίσια επανάληψης της σειράς από την αρχή και περιέχει SPOILERS για τη συνέχεια. Προχωρήστε με δική σας ευθύνη.]
O Ζαχαρίας ξαναχτυπά και αυτή τη φορά μεταφέρει τον Dean πέντε χρόνια στο μέλλον, για να τον αναγκάσει να δει τις συνέπειες της άρνησής του να γίνει το δοχείο του Μιχαήλ. Αυτό το επεισόδιο, ένα από τα καλύτερα της 5ης σεζόν και ολόκληρης της σειράς, βάζει στο προσκήνιο τον Dean και εξερευνά πτυχές του χαρακτήρα του που δεν είχαμε ξαναδεί, με αποτελέσματα διασκεδαστικά, αλλά και άκρως ανησυχητικά!
Διαβάστε ΕΔΩ το recap του επεισοδίου.
Ο υπέροχος σεναριογράφος Ben Edlund γράφει ένα βαρύ επεισόδιο, αλλά διανθίζει την τραγικότητα των χαρακτήρων με τις χαρακτηριστικές χιουμοριστικές πινελιές του. Μεγάλος κερδισμένος από το σενάριο του Edlund, ήταν ο Misha Collins, που είχε την ευκαιρία να μας δείξει όχι μόνο τον αγέλαστο Castiel, αλλά και την μελλοντική σχεδόν ανθρώπινη βερσιόν του: έναν παρηκμασμένο μαστούρη, αφημένο στις σαρκικές απολαύσεις. Η τόσο διαφορετική ερμηνεία του Collins, που ξεφεύγει εντελώς από την εικόνα που έχουμε για τον Castiel, είναι απλά ξεκαρδιστική. Αγαπημένη μου στιγμή στο επεισόδιο είναι το συμβούλιο όπου οι δυο Dean και η κομπάρσα Risa συζητούν για το σχέδιο κρούσης ενάντια στον Εωσφόρο κι ο Castiel τους παρακολουθεί χυμένος σε μια καρέκλα και αντιδρά με ένα σαρδόνιο χαμόγελο όταν βλέπει πόσο εκνευριστικό βρίσκει ο Dean τον παρελθοντικό εαυτό του (σε φάση «για να δεις τη γλύκα»). Ο Castiel στο μέλλον βρίσκεται πια στο ίδιο μήκος κύματος με τον Dean (απόδειξη ότι καταλαβαίνει με την πρώτη ματιά όταν έχει τον παρελθοντικό Dean μπροστά του) και αυτή η αναπτυσσόμενη σύνδεση που έχουν διαφαίνεται όμορφα στην έγκαιρη διάσωση του Dean από την οργή του Ζαχαρία προς το τέλος του επεισοδίου.
Πίσω από την κωμωδία της κατάστασης του Castiel, κρύβεται όμως η τραγωδία της απώλειας των αγγελικών του δυνάμεων και της ίδιας του της πίστης. Ο πάλαι ποτέ στρατιώτης του Παραδείσου έχει παραιτηθεί γιατί νοιώθει ότι δεν έχει να προσφέρει κάτι άλλο στην ήδη χαμένη μάχη ενάντια στον Εωσφόρο. Και δεν είναι ο μόνος ανησυχητικά αλλαγμένος σε αυτόν τον νέο κόσμο. Βλέπουμε τον Dean αποτροπιασμένο από τον άνθρωπο στον οποίο θα μετατραπεί στο μέλλον. Ο Dean του 2014 θα βασανίσει για να εκμαιεύσει πληροφορίες, θα σκοτώσει κάποιον εν ψυχρώ μόνο με την υπόνοια ότι μπορεί να έχει μολυνθεί και θα προδώσει τους φίλους του για να πετύχει την (ανώφελη) αποστολή του. Ο Jensen Ackles, παίζει απέναντι στον εαυτό του, και μας δίνει μια εξαιρετική ερμηνεία, υπογραμμίζοντας τις διακριτικές διαφορές των δυο Dean. Δεν είναι δύσκολο να αποδεχτούμε ότι κάπως έτσι θα εξελισσόταν ο Dean αν έχανε τον Sam, και χαίρομαι που το κατάλαβε και ο ίδιος στο τέλος. Ο Ζαχαρίας έδειξε αυτό το μέλλον στον Dean για να τον κάνει να καταλάβει ότι οφείλει να πει το ‘ναι’ στον Μιχαήλ για να σώσει τον κόσμο, αλλά όλοι ξέρουμε ότι η προτεραιότητα του Dean θα είναι πάντα ο Sam, οπότε ο μεγάλος Winchester πήρε διαφορετικό μάθημα από το μέλλον που είδε: αν υπάρχει περίπτωση να σώσουν τον κόσμο τα αδέρφια, θα πρέπει να είναι μαζί! Εξάλλου, σιγά μην πίστευε τα όσα του τσαμπουνάει ο Ζαχαρίας, που είχε προσπαθήσει να του κάνει ακριβώς το ίδιο στο It’s A Terrible Life. Δεν αναφέρεται ποτέ μέσα στο επεισόδιο, αλλά η λογική λέει (κι ο Kripke έχει πια επιβεβαιώσει σε συνεντεύξεις) ότι το μέλλον του The End είναι μια περίτεχνη ψευδαίσθηση του Ζαχαρία, δομημένη έτσι ώστε να εκμεταλλευτεί όλους τους φόβους του Dean και να τον κάνει πιο ευάλωτο. (Χα! Θα’θελε!)
Παρά το ότι γνωρίζουμε πια ότι είναι ψεύτικο το μέλλον που είδαμε, έχει ενδιαφέρον να σχολιάσουμε λίγο τον Εωσφόρο του Jared Padalecki (ο οποίος, λυπάμαι που θα το πω, αλλά δεν φτάνει ούτε στο μικρό του δαχτυλάκι τον Mark Pellegrino και στάθηκε ‘λίγος’ σε αυτή τη σκηνή). Δεν μαθαίνουμε ποτέ το λόγο που ανάγκασε τον Sam να δώσει τη συγκατάθεσή του για την κυρίευση, κάτι που τώρα ξέρουμε ότι προοικονομεί τα γεγονότα του φινάλε της σεζόν, όπου ο Sam όντως θα πει το ‘ναι’ στον Εωσφόρο, αλλά είναι επειδή έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό του ότι μπορεί να τον νικήσει! Αυτό που κάνει τη σκηνή αυτή πραγματικά ενδιαφέρουσα (παρά τις προσπάθειες του Padalecki να τη χαλάσει με την ξύλινη ερμηνεία του) είναι ο μονόλογος του Διαβόλου:
Lucifer: You know why God cast me down? Because I loved him. More than anything. And then God created… You. The little… hairless apes. And then he asked all of us to bow down before you—to love you, more than him. And I said, ‘Father, I can’t.’ I said, ‘These human beings are flawed, murderous.’ And for that, God had Michael cast me into Hell. Now, tell me, does the punishment fit the crime? Especially when I was right? Look at what six billion of you have done to this thing, and how many of you blame me for it.
Ο Εωσφόρος παρουσιάζει τον εαυτό του σαν θύμα στον Dean (όπως έκανε και στο προηγούμενο επεισόδιο, όταν εμφανίστηκε στον Sam), και με θράσος του ζητά συμπόνια, ενώ ξέρει ότι εκείνος μόλις τον είδε να σκοτώνει τον μελλοντικό εαυτό του! Τα λόγια του βγάζουν νόημα, όμως, και αυτό ήταν πάντα το πιο τρομακτικό σε αυτόν τον villain. Αλλά ο Dean, φυσικά, δεν μασάει. Προτρέπει τον Διάβολο να τον σκοτώσει εκεί που στέκεται, γιατί δεν πρόκειται να παραδώσει τα όπλα. Εκείνος του ανταπαντά ήρεμα ότι έχει ήδη νικήσει, γιατί ό,τι και να κάνει ο Dean, όποια επιλογή του κι αν αλλάξει, απλά θα βρεθούνε ξανά στο ίδιο σημείο σε 5 χρόνια…
Αυτή ήταν η δεύτερη φορά που ο μισητός Ζαχαρίας προσπάθησε να χειραγωγήσει τον Dean για να κάνει κάτι που δεν θέλει να κάνει. Την περασμένη φορά ο Dean ενέδωσε, αλλά τώρα είναι πιο αποφασισμένος να παραμείνει στο δικό του μονοπάτι. Θα είχα απογοητευτεί αν είχε οποιαδήποτε άλλη έκβαση το επεισόδιο εκτός από την επανένωση των δυο αδερφιών, η οποία ουσιαστικά ξεκίνησε στην αρχή, όπου ο Sam τηλεφώνησε αμέσως στο Dean για να του αποκαλύψει ότι είναι το δοχείο του Εωσφόρου (μια στιγμή ειλικρίνειας μεταξύ των αγοριών που είχαμε πολύ καιρό να δούμε) κι επισφραγίστηκε με έναν λιτό, αλλά πολύ δυνατό διάλογο μεταξύ τους στην τελευταία σκηνή: